O gminie
Walory turystyczne
Gmina Sosnowica posiada wiele walorów turystycznych, które dla gminy są głównym potencjałem rozwojowym. Stanowią o tym głównie zalety wynikające z uwarunkowań środowiskowych oraz zasobów przyrody, wśród których można wymienić duże kompleksy leśne o mieszanym drzewostanie (wskaźnik lesistości w gminie wynosi 43,5%) oraz liczne naturalne i sztuczne zbiorniki wodne.
Walory naturalne na znacznym obszarze gminy Sosnowica podlegają różnym formom ochrony przyrody, co sprzyja warunkom ekologicznego wypoczynku. Obszary cenne przyrodniczo, stanowią tutaj aż 68% powierzchni gminy.
Najistotniejszą rolę odgrywa Poleski Park Narodowy, zajmujący południowo – wschodnią część gminy Sosnowica. W granicach gminy park zajmuje obszar 2 392,4 ha, co stanowi 24,7% powierzchni całego parku. Najcenniejszym elementem przyrody parku są tereny podmokłe, torfowiska (niskie, przejściowe i wysokie), bagna i wody.
Wokół Poleskiego Parku Narodowego wyznaczono otulinę, która w gminie obejmuje południowo – wschodnią część Czerniejewa do Nowego Orzechowa. Pełni rolę naturalnej strefy ochronnej dla wybitnych walorów przyrodniczych parku. Część otuliny zajmuje Poleski Park Krajobrazowy. Na terenie gminy Sosnowica leżą dwie z jego 4 enklaw o łącznej powierzchni 1 083 ha, co stanowi około 21% całkowitej powierzchni PPK (enklawy na terenie gminy obejmują łąki i torfowiska). Funkcję otuliny Poleskiego Parku Krajobrazowego pełni Poleski Obszar Chronionego Krajobrazu, zajmujący prawie całą powierzchnię gminy (8 390 ha), z wyjątkiem niewielkiego skrawka na północy i północnym – wschodzie. Obejmuje tereny chronione ze względu na wyróżniający się krajobraz o zróżnicowanych ekosystemach. Jest to teren wartościowy ze względu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnioną funkcją korytarzy ekologicznych.
Na terenie gminy znajduje się rezerwat przyrody „Torfowisko przy jeziorze Czarnym Sosnowickim”, utworzony w 1959 roku. Jest to rezerwat florystyczny, a ścisłą ochroną objęto torfowisko wysokie o powierzchni 47,87 ha. Chroni okazałe torfowisko wysokie typu kontynentalnego (bardzo rzadko wstępujące w Polsce). Rosną tam karłowate sosny, brzozy oraz rzadkie rośliny bagienne.
Obszar gminy znajduje się w Międzynarodowym Rezerwacie Biosfery „Polesie Zachodnie”, utworzonym w 2002 roku przez UNESCO. Ma on charakter Transgranicznego Obszaru Chronionego, obejmuje łącznie powierzchnię 200 tys. km2, jego celem jest ochrona unikatowych wartości przyrodniczych ekosystemów wodnych i torfowiskowych oraz zachowanie niepowtarzalnej mozaiki kulturowej Polesia Zachodniego.
Ponadto obszar gminy znajduje się w Międzynarodowym Rezerwacie Biosfery „Polesie Zachodnie”, utworzonym w 2002 roku przez UNESCO. Ma on charakter Transgranicznego Obszaru Chronionego, obejmuje łącznie powierzchnię 200 tys. km2, jego celem jest ochrona unikatowych wartości przyrodniczych ekosystemów wodnych i torfowiskowych oraz zachowanie niepowtarzalnej mozaiki kulturowej Polesia Zachodniego. Obszar gminy Sosnowica wchodzi również w skład Poleskiego Obszaru Węzłowego, struktury o statusie międzynarodowej, należącej do Krajowej Sieci Ekologicznej (ECONET-PL) z Segmentu Europejskiej Sieci Ekologicznej (EECONET). Dzięki ostoi CORINE (Lasy Parczewskie) znajduje się w programie CORINE Biotop, włączonym do sieci NATURA 2000.
W północno-zachodniej części gminy leży fragment obszaru Natura 2000 "Lasy Parczewskie" (PL 060006) powołanego w 2004 roku o całkowitej powierzchni 14.024,3 ha (obszar gminy to 3.315,4 ha). Obejmuje on kompleks leśny pomiędzy Kanałem Wieprz -Krzna, a rzeką Tyśmienicą, wraz z przecinającymi je łąkami "Ochoża". Jest ostoją różnorodnego ptactwa, w tym 23 gatunki wymieniowe w Załączniku do I Dyrektywy Ptasiej.
Drugi obszar Natura 2000 "Ostoja Poleska" (PLH060013) o powierzchni 10.159,10 ha obejmuje jedyne w Polsce pojezierze nie objęte ostatnim zlodowaceniem i będącym obszarem ochrony siedlisk. Znajdują się tutaj unikalne obszary torfowisk wysokich, przejściowych i niskich typu węglanowego. Jest to jedna z największych ostoi żółwia błotnego.
Obszar Natura 2000 "Polesie" (PLB060019) stanowi obszar specjalnej ochrony ptaków obejmujący fragment Polesia Lubelskiego. Dominują tutaj równiny torfowe, wśród których położone są zarastające jeziora i obszary bagienne, rozdzielone niewielkim wzniesieniami. W ostoi występuje co najmniej 28 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 10 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Jedno z nielicznych miejsc w Polsce stanowisk lęgowych podgorzałki, ważna ostoja baka i dubelta.
Na terenie gminy występują również liczne pomniki przyrody, które znacząco wpisały się w krajobraz gminy:
- Dąb szypułkowy o obwodzie 505 cm (zwany „Rybak”) rośnie w parku dworskim założonym przez hetmana Sosnowskiego.
- Jawor o obwodzie 430 cm rośnie w pobliżu siedziby Nadleśnictwa.
- Klon zwyczajny o obwodzie 365 cm rośnie w pobliżu siedziby Nadleśnictwa.
- Stanowisko zimoziołu północnego o powierzchni 0,01 ha w Leśnictwie Sosnowica.
- Trzy dęby szypułkowe o obwodzie 470, 410, 360 cm, rosnące w parku podworskim w Pieszowoli.
Gmina Sosnowica dysponuje potencjałem atrakcji turystycznych w postaci interesujących obiektów zabytkowych:
- Obiekty sakralne (zespół kościelny pochodzący z lat 1797-1804 w Sosnowicy, prawosławna cerkiew pod wezwaniem Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Sosnowicy).
- Zespoły pałacowo-parkowe (zespół rezydencyjny w Sosnowicy, pozostałości dawnego założenia dworskiego Krasowskich w Pieszowoli, dworek zarządcy stawów rybackich – tzw. „Rybakówka” w Libiszowie, aleja wzdłuż ulicy Mickiewicza oraz Staw Hetman znajdujące się na terenie miejscowości Sosnowica, park leśny w Sosnowicy Lasek.
- Zabytkowe zabudowania gospodarcze (spichlerz drewniany w Górkach).
- Cmentarze i miejsca pamięci (cmentarz kościelny w Sosnowicy, cmentarz unicki z XVIII-XX wieku, cmentarz prawosławny z końca XIX wieku, cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej w Starym Orzechowie, cmentarz wojenny z 1915 roku położony w polu na wschód od drogi Łęczna – Sosnowica, cmentarz niemiecki położny w lesie około 1km na zachód od drogi Łęczna – Sosnowica, kurhan „Szwedzka Mogiła” w lesie koło Zienek.
Elementem charakterystycznym w krajobrazie gminy jest występowanie licznych jezior pochodzenia polodowcowego i krasowego oraz stawów, z których większość wykorzystywana jest rekreacyjnie bądź gospodarczo:
- Jezioro Czarne Sosnowickie.
- Jezioro Skomielno/ Skomelno.
- Jezioro Białe Sosnowickie/ Libiszowskie.
- Jezioro Tomasznie/ Tomaszne.
- Jezioro Zagłębocze.
- Jezioro Zienkowskie.
- Jezioro Cycowe.
- Jezioro Gumienko.
- Stawy na północ i północny - wschód oraz na południe do wsi Sosnowica.
- Stawy w Libiszowie.
- Stawy na południe od wsi Pieszowola.
Inne informacje:
Sosnowica to malownicza gmina wiejska położona w południowej części powiatu parczewskiego, w województwie lubelskim, na terenie Pojezierza Łęczyńsko - Włodawskiego i Polesia Lubelskiego. Obecnie w gminie Sosnowica na obszarze 172 km² mieszka 2 750 osób (dane GUS 2011). Jest to gmina o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych. Wpływa na to mozaikowy układ terenów bagiennych, wodnych, torfowych i leśnych, a także niezwykłe bogactwo flory i fauny.
Struktura użytków rolnych wykazuje proporcje charakterystyczne dla gmin wiejskich, gdzie głównym zajęciem ludności jest rolnictwo. Ogólna powierzchnia użytków rolnych na terenie gminy wynosiła 40 % . Powierzchnia lasów to 7770,7 ha (wg danych GUS na koniec 2011 roku).
Na terenie gminy na koniec 2011 roku działało 131 podmiotów gospodarki narodowej wpisanych do rejestru REGON, z czego zdecydowana większość zaliczana była do sektora prywatnego (92%).
Struktura działowa podmiotów gospodarki narodowej wykazuje, że najwięcej podmiotów działało w sekcji handel i naprawy. Dużą rolę odgrywają też sekcje:
- Rolnictwo, łowiectwo i rybactwo.
- Przemysł (w tym przetwórstwo przemysłowe).
- Obsługa nieruchomości.
Liczba bezrobotnych osób na koniec 2011 roku wyniosła 207 osób, w tym udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wyniósł 12%.